Dit artikel verscheen eerder in BelastingZaken Advies, nummer 2, maart 2019

Volgens het Burgerlijk Wetboek moet de accountant bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht nemen.

Zorgplicht Wat de zorgplicht precies inhoudt, laat zich niet in enkele woorden samenvatten. Twee recente uitspraken van de Accountantskamer maken (opnieuw) duidelijk dat onderdeel van die zorgplicht is dat de accountant, ook als er sprake is van een samenstellingsopdracht, opmerkzaam moet zijn op de informatie die hij van de klant krijgt. Informatie van de klant die vragen oproept, mag niet zonder meer worden overgenomen en de basis vormen van de werkzaamheden. Of een omstandigheid vragen moet oproepen, wordt deels normatief ingevuld. Dit wordt beoordeeld aan de hand van de deskundigheid die van de accountant mag worden verlangd. De fundamentele beginselen van deskundigheid en zorgvuldigheid doen zich hier gelden. Dat er sprake is van fiscale werkzaamheden en niet van accountancywerkzaamheden maakt niet uit.

BZ-Advies

Neem niet zo maar alles aan wat de klant u vertelt. Een adviseur moet de informatie die hij van de klant krijgt kritisch beoordelen en desnoods ter discussie stellen.

Privégebruik De eerste uitspraak maakt duidelijk dat van een accountant wordt gevergd dat belangrijke onderwerpen expliciet worden besproken met de klant. Het nalaten van de accountant om het privégebruik in een horecaonderneming expliciet te bespreken en de afwezigheid van dat privégebruik louter te baseren op een anderszins verkregen verklaring dat daarvan geen sprake was, levert een tuchtrechtelijk verwijt op. Belangrijke betekenis komt in deze veroordeling toe aan het feit dat enig privégebruik in een horecaonderneming gebruikelijk is en dat in de aangifte btw over dat privégebruik verantwoording moet worden afgelegd doordat er in de aangifte een opgave van dat privégebruik wordt gevraagd.

Negatieve aangifte In de tweede uitspraak ging het om indienen van negatieve aangiften btw. De betrokken accountant(sorganisatie) deed al enkele jaren aangiften waarop btw werd teruggevraagd voor enkele verbonden entiteiten. De Accountantskamer vermeldt expliciet dat hoe hoger de teruggave van btw, hoe kritischer de blik van de accountant moet zijn. Als bijkomende omstandigheid wordt meegewogen dat het de accountant bekend was dat er sprake was van een slechte financiële situatie en dat er al enkele jaren geen omzet tegenover de afgetrokken btw stond.

Waarschuwing Beide accountants hebben aldus gehandeld in strijd met de fundamentele beginselen van deskundigheid en vakbekwaamheid door onvoldoende opmerkzaam te zijn. De tuchtrechtelijke sanctionering blijft beperkt tot een waarschuwing.

Wees kritisch ten aanzien van de informatie die een klant verstrekt